Bakü’de Türkler açısından yaşam

AZERBAYCAN’DA 15 GÜNDEN FAZLA KALACAK OLANLAR – DİKKAT

Azerbaycan’da oturma izni olmayanlar ülkede 15 günden fazla kalacaklarsa her girişten sonra 15 gün içerisinde  pasaport fotokopisi ve adres beyanı ile birlikte internetten, postayla ya da bizzat gidip Miqrasiya’ya (Göçmenlik Bürosuna) veya Asan Hizmet merkezlerine başvurup adres kaydı yaptırmak zorundadırlar. Mail bazen kabul edilmeyebilir. Buna uymama durumunda, Devlet Migrasiya Hizmeti tarafından aşağıda belirtilen cezai yaptırımlar uygulanmaktadır.
– 15 Gün içinde kaydolmayanlara 301 AZN, vize kalış müddetini geçirenlere 401 AZN para cezası

– Para cezasını ödemeyenlere ülkeye 5 yıllığına giriş yasağı (deport) konulması

 Geniş bilgi ayrı bir sayfamızda verilmiştir. Okumak için lütfen tıklayın: http://wp.me/PAexV-2IK

16 Mart 2016 tarihinde yürürlüğe giren Merkez Bankası kararına göre Azerbaycan'dan çıkarken sözlü olarak deklare etmek şartıyla cebinizde en fazla 10 000 $ karşılığı nakit döviz olabilir. Girerken yazılı deklare ettiyseniz buna ilave olarak 40 000 $ karşılığı nakit döviz çıkarabilirsiniz.

 

TİCARET MERKEZİ

 

Rusça’da “Targovi Sentr” kelime anlamı ticaret merkezi, alışveriş merkezi demek. Bakü’de “Ticaret Merkezi” tabelaları bolca görülür. Türkiye’deki pasaj türü çarşılar, Türkiye’deki işhanı dediğimiz içerisinde bürolar altında dükkanlar da olabilen binalar, AVM ler, toplu dükkan-mağazaların hepsinin ortak adı ticaret merkezidir. En eskisi Bakü’de Azerbaycan Prospekti üzerinde, İçişleri Bakanlığının ve THY’nın karşısında Sovyet döneminden kalma, 3 kapılı MUM “Merkezi Univer Mag” Sovyet döneminin çok katlı mağaza anlayışını temsil etmesi açısından görülmeye değer. Kiril-Rusça okunuşuna göre SUM (Sentr Universalni Magazin) diyenler de var. Üst katlarda tezgahlar var. Ancak üst katlarda yazın sıcaktan haşat olmayı göze almak gerekir. Klimalı olan giriş ve alt katlarda altın, gümüş hediyelik takılar, Rus saatleri, Rus ev çıkması takılar satılıyor. Burada takılara bakarken tezgahtara bir şeyler sormak bahanesiyle yaklaşanlara dikkat etmek, çantaya, cüzdana sahip olmak gerekiyor. Gelmişken onun kuzey çıkışındaki karşı sokağı, Tebriz Halil Rızaoğlu sokağında bayanlar için el işi hobi mağazası “No Limit” de gezilebilir. Üst ve bodrum katları ayrı girişli.

 

Bakü’de alışkın olduğumuz türden ilk AVM Park Bulvar 2010 başlarında açıldı. Sahil Boyu (Denizkenarı Milli) Parkı içerisinde, Neftçiler Bulvarı üzerinde.  İlk 2 katında mağazalar, 3. ve 4. katlarında Food Court, restoran ve cafeler, teraslar, sinema ve bowling var. Altta Bazarstore market var. Otoparkı ücretli. http://www.parkbulvar.az/index.php

 

AVMlerin en şık olanı 2014 sonbaharında açılmaya başlanan Baku Port Mall. Neftçiler üzerinde. Süper markalar cenneti. Mesela bir palto 2200 manat. Müşteri başına 10 tezgahtar düşen yerler var. https://www.facebook.com/portbakumall

 

Türk Martı Group tarafından yapılarak 2012 başlarında açılan Metropark AVM Nerimanov metrosu yakınında Vergi Dairesi arkasında Tebriz küçesi üzerinde  http://www.metropark.az/en/main  Otoparkı ücretli. Türkiye’deki birçok markaların burada şubesi var. En üst kattaki food courtunda da HR İskender var.   https://www.facebook.com/pages/HR-iskender-Metro-Park-avm/141223522703993

 

2012 Ekim ayında  28 May Metro istasyonu ile Reşid Behbudov prospekti arkasındaki Milli Bank arasında, Azadlık Prospekti üzerinde çok katlı 28 Mall açıldı. Giriş Azadlık ile hem Füzuli hem de Şemsi Badalbeyli küçeleri kesişmelerinde. Üst katta Food Court ve sinema, bodrumda otoparkı var. Girişte Bazarstore market ve Second Cup Cafe var. Otoparkın saati 1 AZN, çıkmadan önce otomatik makineye ödeniyor. http://www.mall28.az/

 

AVMlerin en büyüğü 2016’da açılan Gençlik Mall. Feteli Han Hoyski caddesi üzerinde Gençlik Meydanında. Gençlik metro istasyonu ile bağlantılı. İçinde Bravo süpermarket var. 

 

Badamdar semtine yakın, Astara-Kazak çevreyolu üzerinde Lökbatan mevkiinde Sederek Ticaret Merkezi çok büyük ve hemen herşey var. Toplu dükkan ve mağazaların yer aldığı Sederek’te bazı şeylerin fiyatı gayet uygun, bazıları şehir merkezi fiyatına.  Ancak yabancılara fiyatların çıtası yüksek. Epey fazla sayıdaki kürk mağazalarında Antalya-Alanya taraflarında çalışmış tezgahtarlar var. “Yazın” büyük indirim yapıyorlar. Arabayla çıkarken 50 gepik nakit ödeniyor. Hafta sonu girmek-çıkmak, park etmek çok zor. http://www.sederek.info/. Astara yoluna doğru devamında köprülü kavşakta benzer toplu dükkanlar var. Bunlardan ilki Kervansaray Ticaret Merkezi. Pek meskun değil. Otoparkı ücretsiz. Bundan sonra Bine Ticaret Merkezi var. Genelde Türk malı giyim eşyaları ve biraz da Çin malları var. Arabayla çıkışta 50 qepik ödeniyor. http://www.bine-ticaret.com/index.php

 

Bine Ticaret merkezi karşısında Lökbatan yolunun sonunda MakroTopdan Aqrovest Cash&Carry marketi var. Marka çeşidi ve Türk malları az. Fiyatları diğer marketlere göre ortalama % 15 ucuz.   https://www.facebook.com/pages/Aqrovest/563370040384121

 

İnşaatçılar Metrosu tarafındaki Baku Mall gibi daha küçük çapta AVM’ler de çoğalıyor.

 

Bül-Bül Prosepekti üzerinde AF Mall ve Sahil  Ticaret Merkezi Türkiye’deki pasaj niteliğinde. AF Mall’ın Samet Vurgun’dan da girişi var. Sahil Ticaret Merkezinde “kışın” Yunanistan’dan gelen bayan kürkleri bulunuyor. Sahil Metrosu üzerinde, girişi yandan Bül-Bül ve  Üzeyir Hacıbeyov küçelerinden.

GECELER

Bakü’nün gece görünümü harika. Bunun nedeni binaların ışıklandırılması. Ancak 2015 krizinde tasarruf yapılmaya başlandı. Sonra ışıklandırmalar tekrar artmaya başladı.

Bakü’nün yaz geceleri hayli uzun. Halk yaz gecelerini parklarda, sahil boyunda geçiriyor. Kışın ise evlerde Türk dizilerini seyrediyorlar. En çok izlenen Kurtlar Vadisi.

Şehir merkezi bizim deyimimizle Targovi, Azerbaycanlı dostlarımızın yazışı ile “Torqovı” civarındaki pub türü barlara ise daha çok yabancılar ve özellikle İngilizler rağbet ediyor. Alizade küçesi (sokağı) barlar sokağı olarak bilinir. Burada Finnegans, Clansman, Panchos, Otto’s, Loca  gibi publar iyidir. Bazılarında bazı geceler canlı müzik de oluyor. Alizade küçesine dik Targovi yönüne doğru sokaklarda da bir sürü pub var. Bu sokakların olduğu yer Bakü’nün en merkezi yeri ama zifiri karanlık. Bir tane sokak lambası yok.

 

 

SUÇ ORANI VE GÜVENLİK

Bakü, her ne kadar artıyor olsa da diğer dünya metropollerine oranla  yine de hala suç oranı oldukça düşük bir şehir. Kızlar, kadınlar gece sokakta rahatça olabiliyorlar dense de yine de dikkatli olunması, gece yabancı bayanların sadece *9000 benzeri tel noları ile aranan yeni taksilere binmeleri  Azerbaycanlı dostlarımızca tavsiye ediliyor, Bazen tek başına gezen kız ve kadınlara laf atıldığı da oluyormuş. Türkler dahil yabancı bayanlara bakış açısı eskiye göre değişiyor, rahatsız edilmeler artıyor.

Yankesicilik, kapkaç pek gözle görülmüyorsa da kent içi otobüslerde cibgire  (yankesiciye) dikkat edin diye uyarılar var. Gerçekten de Azerbaycanlı dostlarımız cibgirliğin yaygın olduğunu söyleyip bizi uyardılar. Mağazalarda özellikle MUM Ticaret merkezinin alt katlarındaki kuyumcularda da cep, çanta ve cüzdan açısından dikkatli olmak gerekiyor.  Suç işlemeyi önleyici bir unsur olarak  polisin eline düşme korkusu önemli rol oynuyor.  Özellikle yabancılara karşı suç işleyenlere eskiden acınmıyormuş.  Oğurlamalar (hırsızlıklar) gittikçe artıyor. Mesela Bakü’de ısıtma soğutma işleri işleri yapan Türk Friterm şirketi ofisinden 2012 Ağustosunda 126 000 $ çalınması gibi. Apartmanların 1. ve en üst katlarının balkon ve pencereleri bu yüzden demirli. Kapılar da hep çelik kapı. Kapıyı önüne gelene açmamak Bakü’de yabancıların mutlaka uyması gerekli bir kural. En iyisi kapıda kamera olması. Kamera olsun olmasın evde erkeksiz olan bayanlar kapıyı kimseye açmamalı. Aşağıya su akıyor diye gelip ortalıkta cüzdan, çanta varsa topluyorlarmış.

Bakü gece klüplerinin çoğunda tecrübesiz yabancıların yüklüce kazıklandıklarını sıkça duyuyoruz. Kurallar: Bakü’nün her yerinde padvallerdeki, yani  zirzeminlerdeki, yani bodrumlardaki barlardan uzak durmak, yanında iyi bilen biri olmadan gece klüplerine gitmemek. Bazen gece 2 den sonra özellikle Targovi’de tekbaşına olan yabancıların soyulduğu haberlerini alıyoruz.

Örnek olarak bu sayfada insanların “telekadınlar” aracılığıyla  nasıl tuzağa düşürüldüğü ve soyup soğana çevrildiği anlatılmakta: http://anspress.com/index.php?a=2&lng=az&cid=30&nid=262822

Yani unutulmamalı, suç oranı başka ülkelere kıyasla belirgin şekilde az ama sıfır da değil ve gözlemlediğimiz gibi az da olsa artış var.

Buralarda fazla göremeyeceğiniz önemli bir sosyal olay da kavga. Eskiden trafikte kafaları kızanlar birbirlerine bağırıp çağırıyordu, kaza olduğunda bile bu böyle oluyordu. Türkiye’deki gibi bırakın tornavida çekmeyi, yumruk, kafa falan atmayı, itip kakmak bile bir kaç kat cesaret istiyordu. Ancak bu adet de kaybolmakta olup bizzat ve medyadan gördüğümüz kadarıyla yumruklu, kanlı kavgalar az da olsa başladı ve gittikçe artıyor.

Türklere karşı davranışları bir başka yazımızda ayrıntılı anlatmıştık: BAKINIZ. Bu konuda yurt dışında mutat olarak yapılması gereken tedbirli ve ihtiyatlı olmayı akıldan hiç bir zaman çıkarmamalı.

Azerbaycanlı dostlarımızın bir uyarısı da yüksek değerli banknot konusunda. Örneğin bir pazarcıya, dükkancıya ya da kasiyere 50, 100 Manat gibi yüksek bir banknot verirken parayı ortaya bırakmayın, gözünüzü paradan ayırmayın nereye konulduğuna bakın. Yoksa bazan el çabukluğu ile yok edilen parayı vermediğiniz gibi bir iddialarıyla karşılaşabilirsiniz. Bu bir kere eşimin başına gelmiş. Parayı arayıp tarayıp masa örtüsünün altında ayakla uzağa itilmiş bulmuş. Bir de paranın üzerini mutlaka iyi sayın. Bankada para sayma makinesinde sayılmış 100 lük banknot içinden bir tanesi 10 luk çıkabilir (başımıza geldi). En azından kasa önünde  desteyi kontrol edin.

Restoran, kafelerde fiyatlarnı şişirilmesi ve/veya fazladan birşeyler yazılması neredeyse “Allah’ın Emri”. Özellikle kalabalık iseniz. Hesabı mutlaka kontrol edin. 2 porsiyona 3 yazılır. Bakü’de içtiğiniz rakıdan fazla hesapta su parası görebilirsiniz. Hem de kaliteli görünümlü bir restoranda. Bu gayet normaldir. Menüde mesela ayran dahilse ve de ayran yok denilmişse ve de başka şey içerseniz ve de Türkiye’den gelmişseniz o içtiğinizin parasını sizden ayrıca alıp cebe atarlar.

Azerbaycan Türkiye’den belirgin şekilde çok daha güvenli ama elbette dünyanın her yerinde tedbirli, uyanık olmak gerek.


TÜRK KADINLARI VE KIZLARI AÇISINDAN

Bakü kadınlar açısından güvenli olarak bilinir, gördüğümüz de öyle, ancak bu daha çok Azerbaycanlı kadınlar için geçerli. Yabancı bayanlar için, Türkler de dahil, artık o kadar değil. Sarkıntılık, peşe takılma olaylarını az da olsa anlatanlar oluyor, Azerbaycan medyasında da bazan okuyoruz.

Bakü’de bir söylentiye göre Prezident yani Devlet Başkanı yıllar önce bir talimat vermiş “hiçbir Türk bayana kimlik sorulmayacak” diye. Aslında sadece bayanlara değil erkeklere de yolda, orada burada kimlik falan sorulduğunu daha görmedim ama 2012 den itibaren şahsiyyet vesikası (kimlik) kontrolüne maruz kalan Türk sayısı epey artmış.  Özellikle Türk şantiye ve kampları civarında. Bunun da sebebi illegal yaşayan Türkler elbette.

İlk zamanlarımızda bizi ciddi şekilde uyaran Azerbaycanlı dostlarımız kadın ve kızların Bakü'de tanımadıkları bir Azerbaycanlı erkeğe adres, yer, otobüs vb. bir şey sormamalarını tavsiye etmişlerdi. Zira bu tavrınıza bakarak "o erkekle tanışmak isteme" niyeti şeklinde değerlendirilebilirmiş. Nitekim daha sonra bir Türk kadınının bizzat kendisinden duyduk ki  olay aynen başına gelmiş. Yer sorduğu bir erkek onu izlemiş, kadının bütün uyarıları, ricaları para etmemiş, adam "size kömek (yardım) edeyim", kadın "evliyim", adam "burada böyle şeyler farketmez" vb. diyor. Sonunda kadın taksiye binip kendini çok zor kaybettiriyor. Bunun tersi de geçerliymiş. Yani bir erkeğin bir kadına birşey sorması. Elbette yanınızda eşiniz varsa o zaman sorun yok gerçekten yardım istediğiniz anlaşılıyor. Bayanların gerektiğinde "Ay hala birşey soruşmak olar?" yani "Ya teyze birşey sorabilir miyim?" diyerek gözünüze kestirdiği bir bayana başvurmaları tavsiye edilir. Hepsi sevimli ve cana yakın, yardımcı olmak için gereğini yaparlar.


SİNEMA (Kino)

AVMlerin (28 Mall, Park Bulvar, Metro park) üst katlarındaki sinemalara ilaveten Bülbül Prospekti  No 20 adresinde, 28 May Küçesi köşesinde 3 salonlu Nizami Kino Merkezi var. Burada Türk filmlerini de izleyebilirsiniz. Biletler gündüz 4-5, gece 7-8 AZN. http://nizamicinema.az/. 28 Mall’daki Cinema Plus’da da Türk filmleri gösteriliyor. http://cinemaplus.az/ İngilizce filmler arada bir sadece 28 Mall’da ve Excelsior Otelde gösteriliyor. Biz geldiğimizde yani 5 yıl öncesine göre Targovi’deki tek sinema (şimdi kapalı) ile mukayese edilemeyecek bir durumda Bakü. Bu arada film oynarken sohbet, uğultu, telefonla konuşma, giren-çıkan, oturan-kalkan,yer tartışmaları gırla gider. Bunlar opera, bale, konser gibi gösterilerde de aynen geçerlidir. Kuğu gölü gibi harika bir eseri seyrederken öndeki iki bayanın 3 saat süren hararetli komşu/aile dedikodularını, yandaki iki ışıkçının maddi sorunlarını dinlemek zorunda kalırsınız. Uyardığınız zaman da size “Allah Allah ne var yani” gibilerinden hayretle bakarlar.


SIRA

Bakü’de yaşarken sıra konusunda da bilgi sahibi olmanız gerekir. Mesela bir AVM’nin tuvaletinde kabin kapısında beklerken tetikte olmak zorundasınız, arkanızdan biri gelip bir hamleyle sizden önce içeri girer. Burda sıra var diye uyardığınızda “sıra da neymiş?” gibi bir cevap alırsınız. Israr ederseniz “Siz Türkler geldiniz yeni adetler çıkardınız” gibi ithamlara maruz kalırsınız. Bakü’de sıraya riayet edildiğini görürseniz korkun, zira böyle birşey kıyamet alametidir.


GONŞULUK (KOMŞULUK) VE AİLE İLİŞKİLERİ

Bakü’lüler, durumu iyi olanlar hariç,  geçinmek için evcek çalışmak zorundalar. Bu nedenle çalışanların komşuluk ilişkilerine fazla zamanları yok. Zaten Bakü kozmopolit bir şehir. Apartmanlarda ziyaret şöyle dursun kimileri tanımadığına pek selam vermiyor, kimileriyse mutlaka veriyor. Her ne kadar Türkiye Türklerinin kaldığı merkezi apartmanlarda görünen buysa da her yerde böyle değil. Çalışmayan kadınlar gündüz birbirlerine, ailecek de gece misafirliğe gidiyor. Rayonlarda yani Bakü dışında ise ortam daha da samimi oluyor. Rayonlardan göçenler ayrıca birbirleriyle daha samimi oluyorlar.

Bakü’de ev sahipleri aynı apartmanda ya da yakın oturuyorlarsa ve ihtiyar değillerse zırt pırt kiracıları rahatsız edebilirler. Bazıları evde bir dolapta eşya bulundururlar. Anahtarları vardır. Kiracı açmazsa kapıyı açıp içeri girerler. Hatta bazan zili bile çalmadan kapıyı açıp girerler. Bakarlar, sigara içiliyor mu? Ev temiz mi? Kiracı subay (bekar) kalıyorsa bayan arkadaş getiriyor mu? Kiracıyı beğenmezse çıkın derler. Bunun iyi tarafı evde eksikler, bozukluklar varsa eve gelince devamlı ev sahibinden istersiniz, vermezse başına kalkarsınız.  Bakü Avrupa gibi denir ama nedense kiracıların özel hayatları açısından aynen Anadolu halkı gibi hayli tutucu. Bazı apartmanlarda kapıcı ev sahibine ispiyonlar,  kiracın bayan arkadaş getiriyor diye ve ev sahibi de hemen kiracısını şutlayabilir.

Eskiden evi olmayan delikanlıya kız vermezlermiş ancak hayat şartları bu adette gevşemeye yol açmaya başlamış. Yeni evliler anne babaları ile “oturmamayı” düşünmüyorlar.  Azerbaycan’da anne babanın düşkünler yurduna terk edilmesi diye bir şey söz konusu değil. Bu nedenle Azerbaycan’da tek başına oturan bir anne ya da baba pek olmaz deniliyor.


AD GÜNÜ

Toya benzer bir başka kutlama da “Ad Günü”, yani Türkiye’deki doğum günü. Bildiğimiz kadarıyla eski Türk geleneğinde ad günü çocukların doğumundan sonra adlarının konduğu gün. Eski Türkler çocuğa ad koymaya çocuğun doğumundan daha fazla önem verirlermiş. Ad koyma törenle yapılırmış.  Ad, Türkler için kadere etki edebilecek bir araçmış, o yüzden günümüzdeki gibi sadece beğeni üzerine adlar konmuyormuş. Kimi zaman çocuğun kaderine etki etmek için belirli bir amaca yönelik isimler konuyormuş. Azerbaycan’da doğum günü yerine ad-günü denmesi de, adın kadere olan etkisine dair bu eski Türk inancının her ne kadar uzantısı olsa da  esas önemli sebebi  “doğum” sözcüğünün kullanılmasının ayıp sayılması. Bu nedenle bir Azerbaycanlı Türk’e sakın doğum günün kutlu olsun demeyin. Ancak bize hitapta doğum günü denebiliyor bizler ayıp saymadığımız için. Sonuçta Azerbaycan’da sadece adı kalan ad günü, doğum gününden başka bir anlam taşımıyor. Buna karşılık ad gününü ziyafetle kutlama geleneği günümüzde yemek yenerek sürdürülüyor. Ad günü bir restoranda kutlanıyor, restoranı tamamen ya da önemli bölümünü kapatarak. Böylece Bakü’de restoranlar iyi iş yapıyor.


ÇAY

Azerbaycan Türkleri, Türk kültürüne uygun olarak, genelde çay içiyor. Yaşı 4000 yılı aşan semaverin vatanı Azerbaycan. Kimileri çayı soğutmak için fincandan tabağa boşaltarak, tabaktan içiyorlar, öyle alışmışlar. Arada az da olsa Türk kahvesi içen oluyor. Neskafe dediğimiz hazır kahve türlerini, filtre, americano, latte, espresso gibi makine kahvelerini içenler daha çok yabancılar. 2015 den itibaren yerlihalkı da artık cafelerde kahve içerken görmeye başladık. Çay kültürü bu kadar yaygın olunca sıkça çayhane görmek mümkün.


Azerbaycan çayının rengini açık gördüğünüzde bilin ki koyu demli çaya salınan (konulan) limon dilimi çayın rengini açmaktadır.  Ama Azerbaycanlılar genelde çayı pek koyu içmiyorlar. Çay stekanı (bardağı) şekli itibarıyla armudu (armudi), Türkiye Türklerinin ince belli dediği. Bardak kelimesi argoda genelev anlamında olduğu için kullanılmıyor, siz söylerseniz gülümsemeyle karşılaşıyorsunuz. Türkiye’de olduğu gibi, Azerbaycan’da da çay “dudak paylı” yani üstten biraz boşluklu geliyor. İş yerlerinde ikram ederken yanında mutlaka kanfeti (kağıtlı şeker), şokolad (çikolata) vb. getirirler ya da masada/sehpada olur. Çay içine hiçbir zaman şeker atılmayıp bunlarla birlikte içilir. Kelle gend (kelle şeker, kesme şeker) denilen ve dil altına konulan kıtlama sert şeker kullananlar da yaygın. Azerbaycanlılar şekerin direk kullanımda dişlere  zarar vermesi yüzünden Türkiye Türklerinin çay içerken şekeri çaya karıştırdıklarını söylüyorlar. Valla Türkiye Türklerinin bu kadar sağlıklarını düşündüklerini bilmiyordum.    

Ev ziyaretlerinde, cafelerde ise kelle şeker ve şekerlemeye ek olarak genelde çayın yanında minik tabaklarda “mürebbe” (reçel) çeşitleri ve ayrıca çerez (kuruyemiş) falan da gelebilir. İlginç bir kültür. Kuruyemişi cafelerde ikram zannetmeyin, hesaba yazılır. Reçeller güzel ve envai çeşit.  Ceviz, erik, gül, kızıl gül, incir, vişne, kiraz, beyaz kiraz, kayısı, cennet elması, mandalin, dut, karpuz kabuğu, ayva, şeftali, zoğal (kızılcık), patlıcan, domates, zeytin v.b. yani neredeyse bütün meyve ve sebzelerin reçelleri yapılmış.
Gül ve vişne reçeli ev halkı için yapılıp bol bol tüketilirken, beyaz kiraz ve cennet elması reçelleri özellikle misafirler için ayrılıyor.  Beyaz kirazın içine ceviz eklenerek yapılan reçeli ise en önemli misafirlere ikram ediliyor.

 

Azerbaycan'da Çay Kültürü

 

YÜKSEK YÜKSEK DUVARLAR

Boş  araziler, arsalar, güzel görünüm vermeyen yerler duvarlarla, bazen panolarla kapatılıyor. Duvarların arkasında ne olduğunu anlamak için giriş-çıkışların aralıklarına dikkatlice bakmak gerekiyor. Rafineri gibi yerleri ise uzun kulelerinden tanıyabiliyorsunuz.

Bu duvarlar içerleri göstermiyor ama sabah işe giderken ara sokaklarda kanlı kesik başları neden gösteriyorlar onu anlamak zor. Bazı kasaplar hayvanı dükkan önünde – sokak ortasında kesiyorlar ve/veya sabah kestikleri dananın tüm organlarını dükkan önünde çengele asıyorlar, tazeliği belli ve reklam olsun diye zahir. Ama devasa kanlı dana başını da bu  sergilemeye dahil ediyorlar. Hayvanın devasa ayakları da aynı şekilde teşhir ediliyor. Bu kesimleri görüyor ve bir gün rüyama girecek diye endişe duyuyorum. Bu arada etin tazesinin değil beklemişinin makbul olduğunu bilinir. Nitekim dışarda et yerken etin sertliği, bıçakla kesilmesinin ve çiğnenmesinin zorluğu taze olduğunu kanıtlıyor, kanıtlıyor da et bir türlü yenmiyor. Aslında bu hayvanın çok gezdiğini yani doğal ortamda yetiştiğini, etinin de böylece doğal olduğunu gösterir. Neyse mezbahanın tamamlanmasıyla bu tür manzaların son bulması bekleniyor.

GIŞ

Bakü Hazar kıyısında olmasından dolayı normalde ağır bir kış geçirmiyor. Nitekim 2010-11 kışı böyle hafif geçti. Hatta yaptığımız yollar zamanından önce trafiğe açıldı. 1-2 kez kar yağdı ama tutmadı, geceleri derece pek eksi olmadı. Öyle ki kış ortasında kombiyi 2 hafta kapatıp Türkiye’ye izne gitmiştik. Ancak 2011-2012 kışı Şubat başından itibaren çok ağır geçti. Yoğun külek (fırtına), çovğun (tipi), şahta (don) oldu. Bakü kalın karla örtüldü. Gece -12 leri gördü. Elektrik, gaz, su arızaları kesintileri oldu. Otobüsler çalışamadı. Okullar, işyerleri tatil oldu. Ama en önemlisi kombiler dondu. Neden derseniz, kombilerin emniyet gerekçesiyle balkona konma zorunluluğu var. Balkonda olunca da donmaması mümkün mü? İnanılmaz ama gerçek bu. Öyle olunca donmaması için ısıtmayı (kaloriferi) sürekli çalıştırarak devri daimi kesmemek, kullanma suyunu da – 8 in altında olacak gece bir sıcak su musluğunu az açık bırakarak akışı sürdürmek gerekiyor. Ancak elektrik, su, gaz dan biri bile kesilse bu şansınız olmuyor.  Sadece kullanma suyu donduysa yani musluğun sıcak tarafını açınca su gelmiyorsa yapacak tek şey havanın ısınmasını beklemek. Boşuna usta çağırmayın. Zaten böyle durumlarda iş yoğunluğundan usta bulunmuyor.

2012-2013 kışı ise mutat olduğu üzere sert geçmedi. 1-2 serpiştirme dışında kar yağmadı, don olmadı. Ancak bol yağmurlu geçti. Sonraki kışlarda da bir kere yoğun tipi görüldü. Kışın gece ve gündüz arasında fazla fark olmaz. Külek (rüzgar/fırtına) olmazsa soğuk insanın içine fazla işlemez.

İŞLER

Türk vatandaşı işletmeciler, yatırımcılar, iş adamları Azerbaycan’da her zaman sürprizlere hazırlıklı olmalıdırlar. Mesela cafenizi önündeki kaldırımın az bir bölümüne uzatmak için izin/ruhsat aldınız diyelim. Bu iznin/ruhsatın hiçbir garantisi yoktur. Bir gün gelip yarın burayı kaldırılmış olarak göreceğiz diyebilirler. Mesela Bakü’deki Mozart Cafe’nin 2 defa başına geldiği gibi. Kaldırın dedikleri çelik konstrüksüyon, çatısı aluminyum, çevresi cam, içerisi klimalı, komple eşyalı, tezgahlı, barlı, LCD TV li büyük bir alan. Kurma, kaldırma maliyeti ile yeni bir cafe açılır.

Diğer örnekler: eskilerden Hüseyin Arabul’un başına gelenler: http://www.taraf.com.tr/haber-saclarini-boyadi-balikci-kiyafeti-giydi-ama-35930/

Yenilerden ise Bakü’de hastaları muayene etmesi engellenen doktor Hamdi Koçer’in başına gelenler: http://avropa.info/?xeber=54064  ve https://www.facebook.com/drhamdikocer?fref=nf

Bütün bunların sebebi tekelleşme.

Azerbaycan’da yeme-içme sektörüne girmeyi düşünen, girenlere önemli tavsiye: Sürekli işinizin başında durun. Aksi takdirde kasada insanların kazıklanıp fazla paranın cebe atılması yüzünden müşteri kaybedebilir, dükkanı kapatmak ya da devretmek zorunda kalabilirsiniz.  Benzer durum mağaza, dükkan açanlar için de geçerli. Envanter kaybına uğramak istemiyorsanız sürekli işin başında olacak, gözünüzü 4 açacak ya da kamera kullanacaksınız.

Bu arada Türkiye Türkleri ve yabancıların işlettikleri restoranların önemli bir sorunu da “kira”. Bakü’de yeni açılan bir lokanta iyi isim yapmaya ve iyi işlemeye başladığında ev sahibi fırsat bu fırsat deyip kapıya dayanıyor ve kiranın artırılmasını istiyor. Bu neredeyse Allah’ın emri. Lokantacı eğer çok yakında yeni bir yer bulamazsa ya kirayı artırıyor ya da işi bırakıyor, ya da baştan mülk sahibini ortak yapıyor. Kimileri de maaşlı işletmeci oluyor. Ancak bu yöntemlerde de  çoğu zaman aynı akıbetle karşılaşılıyor.

İş piyasasında, devlet bürokrasisinde Türkiye Türklerine hiçbir şekilde iltimas geçilmiyor. Mesela çalışma izni kotaları gittikçe kısıtlanıyor. Türk vatandaşlarının özellikle dil ve ortama kolay uyum sağlama avantajıyla diğer ülke vatandaşlarına tercih edilmesine rağmen Türk Vatandaşlarına verilen çalışma izni kotasının yetersiz kalması büyük problem. Azerbaycan’da yatırım yapan çok sayıda Türk iş adamları bir çok konuda zorluklarla karşılaşıyor ve sıkça işlerini devretmek veya tasfiye etmek zorunda kalıyorlar.

2015 krizinden önce Bakü büyük bir şantiye görünümündeydi. Her yerde inşaat vardı. Tekelleşme bu alanda da söz konusu. Büyük inşaat şirketleri  büyük işleri parsellemişler. Onlardan başkası büyük işleri alamıyor ancak taşeronluk yapabiliyorlar. Dış kredili işlerde ise mecburen İngilizce ve Azerbaycan Türkçesi dillerinde sözleşmelerle yapım ve kontrolluk uluslarası ihalelerle veriliyor ama yine taahhüt işlerini genelde Azerbaycanlı firmalar en azından taşeron olarak alıyorlar. Bu Azerbaycan inşaat şirketlerinde yönetim ve teknik kadroda Türkler hayli yoğun.  Türkler Azerbaycan inşaat sektörünün olmazsa olmazları.  Öte yandan İngiliz ve Amerikalı yabancı inşaat firmalarına verilen proje yönetimi ve kontrolluklar inşaat işlerini büyük ölçüde yavaşlatıyor, sebebi de yabancıların bürokratik yazışmalar ve inşaatla ilgili proje yönetim v.b. her türlü prosedürlerden taviz vermemeleri. Bu yüzden Azerbaycan’da “kredili işler dışında” İngiliz ve Amerikalılara artık proje yönetimi, kontrolluk hatta taahhüt işleri verilmemesi gündemde demiştik ki AECOM, Mace gibi şirketler ülkeden kovuldular.

Doğru dürüst proje (tasarım, projelendirme, design) olmadan işlere girişilmesi de en büyük sorunlardan biri. Doğru dürüst ihale keşiflerinin bu yüzden olmayışı, uygulama proje safhasında sürekli değişiklikler, projesizlik yüzünden bazı işlerin cost+ ihale edilmesinden müteahhitin yararlanmak istemesi, yerel müteahhitlerin organize olmayışı, hababam  sistemi ile çalışmaları vb. yüzünden işler geciktikçe gecikiyor.

Çok sorulduğu için ekleyelim, “Türkler Azerbaycan’a iş bulmadan gelmeyi hiç düşünmesinler. Meslek sahibi olmayanların iş bulma ihtimali zaten yok. Meslek sahibi olanların da çalışma izni alabilmesi Türklerin kota sınırının düşüklüğü yüzünden gittikçe zorlaşıyor“.

2012 yılı Ekim ayı verilerine göre, Azerbaycan’da bir işverene bağlı olarak çalışanların ortalama aylık ücreti 403 Manat. Maden sanayide,  bilimsel ve teknolojik faaliyet alanında, finans ve sigorta, bilişim ve iletişim, inşaat, idari ve yardımcı hizmet sektörlerinde ortalama ücretler diğer sektörlere göre daha yüksek. Ortalama aylık ücretler artmakta bu da orta sınıfın da gittikçe gelişmekte olduğunu göstermektedir. 2012 istatistiklerine göre eğitim çalışanlarının % 36 sı 150 manatdan az, % 3 ü 500 manattan fazla maaş alıyor. Milletvekili maaşı 1 575 manat. Meclis Başkanlık makamındakiler ise 1 800 – 2 025 AZN arası maaş alıyor.

Azerbaycan’da tüm aile fertleriyle çalışarak geçinenler diğer tarafta ise kaymak tabaka daha doğrusu geliri iyi olan belli bir tabaka var. Bunların bir bölümü de ülkede belli ekonomik sektörlerin sahibi olan aileler. Bu aileler, kendi aralarındaki centilmenlik anlaşması gereği birbirinin alanına müdahale etmiyorlar. Küçük Paris’i andıran Neftçiler Prospekti yani bulvarı boyunca, paralel Zarife Aliyeva caddesinde ve civarlarında yer alan, Üzeyir Hacıbeyli caddesinden Port Baküye uzanan  Ferre, Gucci, Boss, Armani, Escada, Emporium gibi Bakü’de olmayanı olmayan süper marka mağazalar bu kitleye hitap ediyor. Ünlü tasarımcı Tom Ford eski Sovyet ülkeleri arasında ilk mağazasını Bakü’de açtı. Bu mağazalara girenler ya da mağazaya gitmeden istedikleri evlerine, ofislerine gönderilenler bir seferde 5 000 – 60 000 arası Dolar harcama yapıyorlarmış.

Azerbaycan’da iş yapmak isteyen Türkiye vatandaşlarının bilgi alabileceği adresler:

Azerbaycan Türk İş Adamları Birliği   http://www.atib.az/

Elçilik Ticaret Müşavirliği      baku@ekonomi.gov.tr   Tel. +9941244139 68

Bakü Türk Topluluğu Facebook sayfası http://www.facebook.com/groups/bakuturktoplulugu/  Ancak sayfa  gizli, üye olmadan görülmüyor,  davet olunmadan üye olunamıyor.


TURİZM

Azerbaycan yaklaşık 9 milyon nüfusa sahip. Bunun yarısı Bakü’de yaşıyor. Bakü’nün pahalı oluşuna karşın eski bir şehir oluşu ve ilginç mimariye sahip eski binaları korumuş olması turizm açısından çekici kılıyor. 2009 da ağırlıklı olarak Gürcistan, İran, Türkiye ve Rusya’dan olmak üzere 1 milyon 800 bin turist ziyaret etmiş Azerbaycan’ı. Bakü dışında görülebilecek yerler Guba, Qusar, Şeki, Nabran, Qebele, Mingeçevir ve eski binaları açısından Gence sayılabilir. Yollar ise Rusun zamanından kalma, eski ve kontrol yapan polislerle dolu. Yeni yollar 20 yıllık bir plan dahilinde hızla yapılıyor ve peyderpey açılıyor.

Azerbaycan, 1990’lı yıllardaki yardıma muhtaç bir ülke konumundan çoktan çıkmış. Türkiye’nin kısıtlı devlet bursu ile çocuklarını okutmaya çalışan bir Azerbaycan artık yok.  Azerbaycan vatandaşları tatillerini Türkiye’de geçirmeye ve yerleşmeye başlamışlar. Yakın zamana kadar yılda ortalama 450 bin Azerbaycanlı dışarıya turist olarak seyahat ediyorken 2011 yılında 578 bin, 2012 yılında 591 bin Azerbaycanlı turist Türkiye’ye gitti . Kaymak tabaka olarak adlandıracağımız zengin Azerbaycanlı turistlerin sayısı ise yaklaşık 50 bin civarında. Bunlar yüzünden Azerbaycan’dan her gelen Türkiye’de peşinen zengin olarak mütalaa ediliyor. Azerbaycanlılar tatil olarak en fazla Gürcistan’ı sonra da Türkiye’yi tercih ediyor. İstanbul, Antalya ve yeni yeni de Didim’e, Muğla’ya gitmek prestij sayılıyor. 2012 ‘nin ilk 11 ayında  4 binin üzerinde Azerbaycan vatandaşı sağlık hizmeti için Türkiye`deki hastanelere başvurdu.

FlyDubai uçak şirketinin başlattığı rekabete Azerbaycan Havayolları Azal’ın da mecburen uyması sayesinde Dubai de dış ziyaret ve alışveriş yeri haline geldi.

Türkiye ile uçak seferleri hakkında bilgi almak için lütfen tıklayın


DERS

Bakü’de oturmanın en avantajlı yanı elverişli bedelle özel ders almaktır. Özellikle evde oturan bayanlar, okulda okuyan öğrenciler bu fırsatı kaçırmamalılar.  Azerbaycan Türkçesini tam öğrenmek için temel Rusça’yı bilmek şart. Ancak Rusça öğrenmek sabır ve sebat işi, mutlaka çalışma ve zaman istiyor. Özellikle gramer açısından Huraman hoca tavsiye edilir (055 3807816).


TEMİZ TÜRK

Azerbaycan Türkleri Türkiye’deki bölücü terörden hiç hoşlanmıyorlar. Bunu yapanları Kürt olarak nitelendiriyorlar. Yani Kürt – PKK ayırımı yapmıyorlar. Bize de kuşku duyup sıkça  etnik arka planımızı soranlar oluyor “Siz Təmiz Türkseniz?” Yani işin açıkçası “Kürt’müyüz” öğrenmek istiyorlar. Diyelim ki Türkiye’deki bölücülük Azerbaycan’da olsa ülkede bir tane Kürt kalmazdı. Nitekim Ermenilerin Azerbaycan topraklarının beşde birini işgalinden sonra Azerbaycan’ın işgal altında olmayan topraklarında bir tane Ermeni kalmamış. Türkiye’nin bölünme ihtimali Azerbaycanlıları derin derin düşündürüyor. Zira güvenebilecekleri tek ülke Türkiye’nin zayıflamasının  ucunun kendilerine de dokunacağına inanıyorlar.


Dedikleri şu: "Azerbaycan için en önemli ülke Türkiye’dir. Ne Amerika ne Rusya ne İran. Türkiye’nin dış politikada yaşadığı sorunlardan da en çok etkilenecek ülkelerden biri biziz...Türkiye’nin bölgede ağırlığını yitirmesinden korkuyoruz...Ankara’nın diplomaside gerilemesi halinde Azerbaycan üzerinde başka ülkeler etkili olmaya başlar. Ve Türkiye tekrar toparlanıncaya kadar biz bunlara ne kadar dayanırız bilmiyoruz...Bizim güçlü Türkiye’ye çok daha fazla ihtiyacımız olacak. Ankara’nın bu dönemi atlatıp toparlanmasını o yüzden de dört gözle bekliyoruz." http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/24811626.asp

ŞEKİL (FOTOĞRAF) ÇEKERKEN DİKKAT!

İlk gelişimin ertesi günü Bakü sokaklarını gezerken kaldırımları temizleyen yaşlı kadınları ilginç bulup onları rahatsız etmeden uzaktan teleobjektifle çekmek istiyorum. Ancak gün ışığının fazlalığı yüzünden ayar uzuyor. Bu arada bir polis önce düdük çalıp sonra koşarak yanıma geliyor, fotoğraf çektiğimi zannederek kızıyor. Çekmediğimi anlatıyorum ve çekilen pozları gösteriyorum. Neyse Türk olduğumu anlayınca, yanımda eşim de olduğundan fazla ısrarcı olmuyor. Bundan da Türklerin iltimaslı olduğunu anlıyorum. Bu arada oradan küçük kızıyla geçmekte olan orta yaşlı bir Azerbaycanlı kadın burada dövlet binalarının şeklini (fotoğrafını) "çekebilemezsiniz" diyor. "Manzara?" diyoruz, "o olar" cevabını veriyor. Fotoğraf ve film çekemeyeceğiniz başka yerler de metro ve petrol kuyuları. TRT bile bir tek kuyunun çekimi için izin alamadı. Ben de bir kere yol inşaatımızın olduğu bölgede çoğu artık çalışmayan petrol kuyularının olduğu bir arazinin panoramik fotoğrafını çekerken nereden, nasıl geldiğini anlamadığım iki kişi tarafından engellendim. Çektiğim 2 resmi sildirdiler. Komünist dönem kalıntıları herhalde. Aklınızda olsun objektifiniz devlet binalarından, petrol kuyularından uzak dursun, metroda kapalı olsun benim kadar şanslı olmayabilirsiniz.


PUL KÖÇÜRME (PARA TRANSFERİ)

Azerbaycan'da çalışma izniniz yoksa hesap açamazsınız, para transferi yapamazsınız. Çalışma izninizi aldıktan sonra maaşınızdan BANKANIN ELİNDE DÖVİZ VARSA transfer yapabilirsiniz ya da dövizinizi "bulabilirseniz" kendiniz elden bankaya getirip transfer yapabilirsiniz. BANKA GÜNLÜK TRANSFER MİKTARINA LİMİT KOYABİLİR. Parayı Azerbaycan dışında kendi adınıza olan bir hesaba (ortak da olabilir) ya da eşiniz-çocuğunuz hesabına gönderebilirsiniz. Eşe gidiyorsa evlilik cüzdanı çocuğa gidiyorsa nüfus kayıt belgesini vermek zorunluluğu var. Transfer edilen paranın dışardaki hesaba yatması 1-2 gün alabiliyor. Normal bir maaş transferinde Azerbaycan dışı banka komisyonları (aracı banka ve Türk bankası) 45 $ civarında ve gittiği yerde transfer ettiğiniz tutardan kesiliyor, Azerbaycan içi banka komisyonu ise 30 $ dan aşağı olmamak üzere % 0.5 (KOMİSYON GİTTİKÇE ARTIYOR). Bankanın uzun süre müşterisiyseniz komisyonu 20 $'a düşürttürme ihtimali var. Maaş bankaya yattıysa vergileri de hesabınızdan kesiliyor. Kimi yabancı şirketler yabancı çalışanlarının maaşlarının tamamını yurt dışında ödüyor.

Hesabınız bir süre iyi işlem görmüşse kredi kartı alabilirsiniz.  Gelişmiş olmasa da sadece ekstreyi görecek kadar internet erişimi de sağlanıyor. Ayda 1.2 AZN SMS parası kesiliyor (artmış olabilir). Boşuna SMS istemem demeyin, kabul etmiyorlar. Bir nevi aidat sayılıyor. Bu kredi kartı bazen AZAL web sayfasında kabul edilmiyor.

EHLİYET

Maşın (araba) kullanmak için şimdilik Türk ehliyeti yetiyor. Ayrıca international driving licence, sınav vb gerekmiyor. Araba, kullanan şahsa ait değilse araba sahibinden ya da rent a car araba kiralayan şirketten yazılı "etibarname" yani kullanım izni almak gerekiyor. Araba şirket değil şahıs malıysa itibarname noterden verilmek zorunda. İlerde ülkede 1 yıldan fazla kalanların sınava girip Azerbaycan ehliyeti almaları uygulaması olacağı söyleniyor.

Dışardan getirilen mobil cihazların kaydı

Dışardan getirilen cep telefon cihazlarına takılan Azeri sim kartları bloke edilebilir. Bu yüzden kaydettirmek gerekiyor. Kayıt ücreti 20 -150 AZN arası cihazın pazar değerine göre. Bilgiler için tıklayın: http://imei.az/ tel: (012) 157

 

TAŞINMA

Türkler genelde eşyalı evlerde oturuyorsa da taşınma gerekirse: http://www.yuktaksisi.az/ Ayrıca ACE Caspian ile Gençlikte Teymur Aliyev'de Global Link de varmış.

 

VİZE

Azerbaycan Türk vatandaşlarına vizeyi kaldırdı. Umuma mahsus pasaportlu Türk vatandaşları 1 ay Yeşil pasaportlular 3 ay kalabiliyorlar. Bu konuda daha geniş açıklamalar için TIKLAYIN

Azerbaycan - Nahçıvan

İran Azerbaycan'ı tehdit ediyordu. "Türkiye'ye vizeyi kaldırırsanız Nahcivan koridorunu kapatırız" diye. Nahcivan koridoru Azerbaycan açısından çok önemli. Azerbaycan Ermenistan ile savaş halinde olduğundan topraklarının bir parçası olan Nahçivan’a karayoluyla ancak İran üzerinden ulaşabiliyor hem de vizesiz.

Azerbaycan'ın en çok çekindiği şey İran'ın kendi Şii-İslam devrimini Azerbaycan'a ithal etmesi. İran siyaseten Acem ve Şii değerlerini öne çıkarıyor, Azerbaycanlıların İran'dan çok farklı olan kültürel benliklerini Şiilik şemsiyesi altında eritmeye yönelik bir politika izliyor. Azerbaycanlılar ise hiçbir zaman öz Şii unsurlarını ön plana çıkarmıyorlar hatta hiç çıkarmıyorlar bile denebilir. Vizesiz kontrolsüz girişlerle İran Şii propagandalarının, etkilerinin kolaylaşacağı endişesi Bakü yönetimine hakim olmuş. Güney Azerbaycan yani İran'ın kuzey bölgesinde kimine göre 13 kimine göre 25 milyon Azerbaycanlı'nın yaşadığı da düşünülürse. Bu da Kuzey Azerbaycan'daki ırkdaşlarından fazla bir kitle demek.

 

TÜRK RESTORANLARI

Türk lokantaları ve cafeleri ayrı bir sayfada anlatılmıştır. Okumak için lütfen tıklayın:http://wp.me/PAexV-351

 

AZERBAYCAN YEMEKLERİ

Yurt dışında, Türk yemeklerine yakınlığı açısından bulunması bir şans olan Azerbaycan yemekleri ayrı bir sayfada anlatılmıştır. TIKLAYIN

 

GEÇİM

Ayrı bir sayfalarda anlatılmıştır. Okumak için lütfen tıklayın: http://wp.me/PAexV-1kd ve http://wp.me/PAexV-35i

 

SAĞLIK

Ayrı bir sayfada anlatılmıştır. Okumak için lütfen tıklayın http://wp.me/PAexV-1QO

 

ÇALIŞMA - OTURMA İZNİ

Bu konuda geniş açıklamalar için TIKLAYIN

 

TÜRKİYE'YE - TÜRKİYE'DEN UÇAK SEFERLERİ

Başka bir sayfada anlatılmaktadır. Okumak için lütfen tıklayın: http://wp.me/PAexV-35b

 

TOY

Azerbaycan toyları (düğünleri) ayrı bir sayfada anlatılmıştır. OKUMAK İÇİN LÜTFEN TIKLAYIN

 

TÜRKLER

Bakü'deki Türkleri ayrı bir yazımızda anlattık. Okumak için lütfen tıklayın: http://wp.me/PAexV-3O5

 

DİN

Bir başka sayfada ayrıntılı anlatılmıştır. OKUMAK İÇİN LÜTFEN TIKLAYIN

 

ULAŞIM, TRAFİK

Ayrı bir sayfada anlatılmıştır. Okumak için lütfen tıklayın: http://wp.me/PAexV-1pE

 

BAKÜ'NÜN RENGİ, KOKUSU

Başka bir sayfada anlatılmaktadır. Okumak için lütfen tıklayın: http://bpakman.wordpress.com/dunya/baku-2010-fotograflar/bakude-yasam/halicte-yasamak/

 

Bülent Pakman. Ekim 2010. Son güncelleme Eylül 2016. İzin alınmadan, aktif link verilmeden yayımlamaz, alıntı yapılamaz.

Azerbaycan'da Kimlik ve Dil

YANLIŞ: Türkiye'de Azerbaycan Türklerine "Azeri" konuştukları dile de "Azerice" denmektedir. Azerbaycan resmi politikasında bu tanımlar "Azerbaycan Halkı", "Azerbaycanlı" ve "Azerbaycan'ca", "Azerbaycan Dili" şeklindedir. Bunlar külliyen yanlıştır.

Bir: Azerbaycan bir coğrafya ismidir, millet değil, Ayrıca soyu bilinen, kendine has dili olan halklar coğrafi adlarla kimliklendirilemezler. İki: Azeriler İran'da yaşayan küçük bir etnik topluluktur. Azeri sözcüğü, ilk defa olarak, tarihin en azılı Türk düşmanı Stalin, daha sonra ise hasta beyinli İran-Fars şovenistleri tarafından, Azerbaycanlıların Türklük şuurunu yok etmek, unutturmak için uydurulan sahte bir kimliktir. Eğer Ruslar, Çarlık ve Sovyet dönemlerinde Allah korusun Anadolu ya hakim olsalardı, orada da benzeri şekilde Egeli, Karadenizli ve İzmirli diye uyduruk milletler ve kimlikle yaratmaya çalışırlardı.

DOĞRU: "Azerbaycan Türkleri" ve "Azerbaycan Türkçesi".

Kurtlar olur çobanların koyunu İtten öğrenirse, kendi soyunu “Azerilik” komunizmin oyunu Azeri değiliz, Türk oğlu Türk’üz!

Bahtiyar VAHAPZADE

Günlüklerimizde arada Azerice ve Azeri kelimelerinin kullanılmasının sebebi arama motorlarında daha çok o şekilde bulunabilmesindendir.

AZERBAYCAN GÜNLÜKLERİ:

Bakü’ye gelmeyi düşünen “özellikle beyaz yakalı” Türk vatandaşlarına yardım için şahsi görüşler yanında bazı bölümleri kaynakları verilmiş yorumlu-yorumsuz alıntılarla derlenmiştir, tenkidi (eleştirel) ya da başka hiç bir amacı yoktur. Yaşanmakta olan hızlı gelişimler sonucu çok şeyin değişmekte, güncelliğini yitirmekte olduğu da göz önüne alınmalı, burada yazılan her şeyin doğru ve aktüel olduğu düşünülmemelidir. Kelimelerin çoklu anlamlarında ve ifadelerde tam bilgi sahibi olunmadan değerlendirmeler yapılması da yanlış anlamalara sebep olabilir.

Başka yerlerde bana ait olarak gösterilen yazılarla ilgim yoktur. Özellikle fotolar eklenmiş, orası-burası, fotoları, alıntıları, linkleri silinmiş olanlarla. Özgün yazılarım sadece buradadır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıtlar (Atom)